Erken Emeklilik Hakkı Engelli bireyler için genel rehber

Genel Açıklamalar

Engelli memurun erken emeklilik hakkını kullanması için (1 Ekim 2008 öncesi ve sonrası işe girenler ) vergi indirim belgesi alması zorunlu değildir.

01.10.2008 gününden önce sigortalı olup engelli erken emekliliğinden yararlanmak isteyenlerin 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre vergi indirimi belgesi alması zorunludur.

Engellilerin erken emekliliği sonunda bağlanan maaş yaşlılık maaşıdır.

1 Ekim 2008 öncesi işe giren % 40 ve üzeri engelli memurlar 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi olarak 15 yılda erken emeklilik hakkı alırlar. 5434 sayılı Kanun gereğince 1 Ekim 2008 öncesi kanuni tabiriyle engelli kadrosu ile işe başlayan memurlar ile engelli kadrosunda olmamasına rağmen memur olmadan önce yüzde 40 ve daha fazla oranlı raporu olanlar 15 yıllık yani 5400 günlük süreyle emekli olmaktadırlar ve olmaya da devam edeceklerdir.

1 Ekim 2008 sonrası işe giren engelli memurlar ise 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa tabidirler. Buna göre çalışma gücü kaybı;

Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce 25.maddenin ikinci fıkrasına göre malûl sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya engeli bulunan ve bu nedenle malûllük aylığından yararlanamayan sigortalılara, en az on beş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır.

Buna göre işe girmeden önce % 60 ve üzerinde engelli olanlar ile bildirim yapmadıkları halde işe girmeden önce %60 ve üzerinde engelli olduğu tespit edilenler malulen emeklilik hakkı elde edemezler.

İşe girerken;

% 50 ilâ % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

% 40 ilâ % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla ikinci fıkranın (a) bendindeki yaş şartları aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar. Bunlar 94.madde hükümlerine göre kontrol muayenesine tâbi tutulabilirler.

İşe girdikten sonra yani sonradan engelli olanlardan;

a) Çalışma gücü kaybı oranı % 60 ve üzerinde olanlar 10 yıl /1800 iş günü prim ödenmesi şartı ile malulen emekli olurlar. Ancak başkasının bakımına muhtaç derecede malul olanlar için 10 yıl şartı aranmaksızın 1800 iş günü prim ödenmiş olma şartı ile malulen emekli olurlar.

b) Çalışma gücü kaybı oranı % 50 -% 59 arasında olanlar en az 16 yıl 5760 prim günü

c) Çalışma gücü kaybı oranı % 40 -% 49 arasında olanlar en az 18 yıl 6480 prim günü

ile emekli olabilirler.

İş arayan engelliler ve işverenlerin İŞKUR portalına kayıt yaptırarak veya şahsen İŞKUR a kayıt olmaları zorunludur. Kayıt yaptıran engelli birey öncelik hakkına sahip olduğunu beyan eder.14 yaşını dolduran % 40 ve üzeri tüm engelliler İŞKUR' a kayıt yaptırabilirler.

İş Kanuna tabi çalışan engellilerin işe giriş tarihlerine göre ve engel oranlarına göre erken emeklilik süreleri farklılık gösterir.